Μύγα η οικιακή (Musca domastica)

Ταξινόμηση
Οι μύγες ανήκουν στην τάξη των Διπτέρων.

Υπάρχουν πολλά είδη με πιο σημαντικά:

• Oικιακή μύγα (Musca domestica: Muscidae)
• Mύγα των φρούτων (Drosophila melanogaster: Drosophilidae).

Οικιακή μύγα

Είναι ολομετάβολο έντομο, δηλαδή υφίσταται πλήρη μεταμόρφωση κατά τη διάρκεια του βιολογικού του κύκλου, με τέσσερα στάδια ανάπτυξης: αυγό, προνύμφη, νύμφη (pupa) και ακμαίο (ενήλικο).

Μπορεί να αναπαράγεται με εξαιρετική ευκολία τόσο εξαιτίας της ικανότητάς της να εναποθέτει αυγά στο εσωτερικό οποιουδήποτε οργανικού υλικού σε αποσύνθεση, όσο και χάρη στην ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται οι προνύμφες και γίνονται ακμαία (μύγες), τα οποία με τη σειρά τους αναπαράγονται ταχύτατα. Η διάρκεια του βιολογικού κύκλου της οικιακής μύγας, σε ευνοϊκό περιβάλλον, είναι 25-30 μέρες (συχνά και συντομότερα), κατά τη διάρκεια των οποίων μπορεί να εναποθέσει έως και 1000 αυγά.

Οι μύγες δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας ή όταν υπάρχει επαρκής φωτισμός και το βράδυ αναπαύονται σε διάφορες επιφάνειες (π.χ. γωνίες δωματίων, οροφές κ.τ.λ.).

Δημόσια Υγεία

Όσον αφορά την οικιακή μύγα, πρόκειται για είδος κοσμοπολίτικο και με τεράστια σημασία για την δημόσια υγεία. Το ακμαίο τρέφεται με προβοσκίδα, η οποία φέρει μια ακραία κοτυληδόνα που «ραντίζει» με σίελο τις στερεές τροφές. Στη συνέχεια, τα παχύρευστα ενδιαιτήματα μυζούνται από την προβοσκίδα. Τρέφεται με την ίδια ευκολία και χωρίς εξαιρετικές τροφικές προτιμήσεις, τόσο από τις τροφές του ανθρώπου όσο και από ακαθαρσίες. Το πεπτικό της σύστημα είναι γεμάτο μικρόβια τα οποία μεταφέρει όπου σταθεί μηχανικά (με τα πόδια της) αλλά και με τα περιττώματα και με το υγρό που βγάζει από τα στοματικά της μόρια για να τραφεί. Στο σώμα φέρει άφθονες λεπτές τρίχες στις οποίες κολλούν με μεγάλη ευκολία μικρόβια και ακαθαρσίες.

Έχει βρεθεί ότι οι μύγες είναι δυνατόν να γίνουν φορείς περισσότερων από 100 παθογόνων μικροοργανισμών και προκαλούν διάφορες ασθένειες όπως δυσεντερία, σαλμονέλωση, τυφοειδή πυρετό, χολέρα, άνθρακα, πολιομυελίτιδα, τέτανο κ.ά.

Τρόποι Διαχείρισης

Πρόληψη: Όλα τα σημεία συλλογής των σκουπιδιών θα πρέπει να διατηρούνται καθαρά. Τα απορρίμματα θα πρέπει να τοποθετούνται σε πλαστικές σακούλες πριν την απόρριψη σε κάδους απορριμμάτων που κλείνουν. Τα οργανικά απορρίμματα θα πρέπει να απομακρύνονται καθημερινά από τους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στους κοπροσωρούς σε ιππικούς ομίλους, μονάδες εκτροφής ζώων, ζωολογικούς κήπους κ.λ.π.

Παρακολούθηση: Είναι εύκολη επειδή ίπτανται την ημέρα. Συνιστάται η χρήση παγίδων για μείωση του πληθυσμού.

Θωράκιση: Σίτες στα παράθυρα οικιών ή χώρων τροφίμων, αεροκουρτίνες ή κουρτίνες με πλαστικές λωρίδες σε εισόδους χώρων τροφίμων.

Αντιμετώπιση: Στοχευμένοι ψεκασμοί με ακμαιοκτόνα και προνυμφοκτόνα εντομοκτόνα σε οργανικά υλικά που αποτελούν σημεία αναπαραγωγής όπως οι κοπροσωροί και οι σωροί των σκουπιδιών στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Επιπλέον, συστήνεται η εφαρμογή υπολειμματικών ψεκασμών με ακμαιοκτόνα σε σημεία που «φωλιάζουν» (εστίες ανάπτυξης κ.τ.λ.). Μια αρκετά διαδεδομένη τεχνική είναι η εφαρμογή εντομοκτόνων σε μορφή δολώματος, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συγκεκριμένους χώρους, είτε ως επιχρίσματα είτε ως δολώματα.

Συνιστάται η χρήση ηλεκτρικών μηχανών παγίδευσης ιπταμένων εντόμων. Οι συσκευές αυτές λειτουργούν προσελκύοντας τα έντομα με εκπομπή υπεριώδους ακτινοβολίας (UV, ultraviolet) και στη συνέχεια τα παγιδεύουν σε μία κολλώδη επιφάνεια. Οι παγίδες UVμπορεί να είναι διακριτικές ή μη, επιτοίχιες ή οροφής και με λυχνίες ισχύος ανάλογης του χώρου.